Ścieżka dydaktyczno-turystyczna w Policach HYDRIEWERKE PŐLITZ AG
Autor Olgierd Wacławik, fragment opracowania pt. "Gmina Police Zaprasza - Przewodnik" - całość przewodnika.
Ścieżka znajduje się pod opieką Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Polickiej „Skarb” oraz Klubu Turystycznego PTTK „Sami Swoi”. Została otwarta 26 kwietnia 2003 roku, w ramach rajdu „Szlakami II Wojny Światowej” - ścieżka nieoznakowana stan 2010 rok. Jeżeli znajdziemy się w pobliżu dawnej fabryki, pierwsze co rzuca się w oczy, chętnemu do zwiedzania, to szkielet destylatora paliwa i rdzawo- czerwony elewator węglowy. Są to dwie najwyższe obecnie budowle na terenie fabryki. Obok elewatora na uwagę zasługują żelbetowe konstrukcje w kształcie areny cyrkowej, będące prawdopodobnie pozostałościami po młynach kulowych. Widoczna z okolic elewatora hala również warta jest uwagi, choćby z racji możliwości w miarę bezpiecznego wejścia na wyższe kondygnacje. Trasa ścieżki ma 4,5 km długości. Na tej trasie jest 10 punktów postojowych. Każdy z punktów ma swoją nazwę i przypisany temat do opowiedzenia przez przewodnika.
pkt 1 kotłownia i ruiny zwalonego 100 metrowego komina pkt 2 schron pkt 3 elewator (młyn) węglowy- miejsce przetwarzania węgla; najbardziej charakterystyczny punkt byłej fabryki pkt 4 wieża obserwacyjno - strażnicza pkt 5 panorama byłej fabryki pkt 6 szkielety budynków produkcyjnych pkt 7 ziemny system przesyłowy pkt 8 teren magazynowania wyrobów gotowych pkt 9 schrony ewakuacyjne dla więźniów i obsługi pkt 10 stacja towarowa - połączenie z siecią szlaków kolejowych
Przewodnicy wspominają również inż. Friedricha Bergiusa, który za badania nad wytwarzaniem z węgla kamiennego benzyny syntetycznej, otrzymał w 1931 roku nagrodę Nobla, mówią o procesach obróbki węgla kamiennego, początkach budowy zakładów, obozach koncentracyjnych, produktach ubocznych produkcji, zabójczej pracy robotników z wielu krajów Europy, pomniku - epitafium Mieczysława Waltera w Trzeszczynie ukazującym postacie umęczonych więźniów.
Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Polickiej „Skarb” oraz Klub Turystyczny PTTK „Sami Swoi”, zapraszają do zwiedzania wspomnianej ścieżki. Grupy szkolne z Polic i ze Szczecina oraz z innych miast Polski, zespoły SKKT wraz z opiekunami oraz wszystkich chętnych, zainteresowanych tym mało znanym epizodem Polic z okresu II wojny światowej. Chętni do przejścia trasy mogą zgłaszać się telefonicznie do Stowarzyszenia pod nr 913128091 i ustalić szczegóły. Ze względu na bardzo trudny teren, (w chwili obecnej ścieżka nie jest oznakowana), występują możliwości zapadania się gruntu, nie ma możliwości chodzenia indywidualnie, ale tylko pod opieką przewodników. W chwili obecnej do oprowadzania grup wycieczkowych upoważnionych jest 5 osób, aktywistów z obu Klubów.
Ruiny kryją wiele tajemnic. Nie zbadany jest charakter produkcji benzyny syntetycznej i jej pochodnych, i w jaki sposób ma być zagospodarowany teren pokryty ruinami. Natomiast wiadome jest, że w ruinach istnieje największa na naszych terenach grupa nietoperzy. Powstała również nazwa „Stara Fabryka” obejmująca tereny liczące ponad 150 ha.
ZACHOWANE RUINY STAREJ FABRYKI - NAJWIĘKSZYM ZIMOWISKIEM NIETOPERZY NA POMORZU ZACHODNIM Na terenie „starej fabryki” jest jeszcze wiele śladów po dawnych budowlach. Są to nie tylko ruiny dawnej fabryki ale i fortyfikacje, bunkry i schrony. Pomimo bombardowań pozostały również podziemne ceglane korytarze o wysokości od 1 metra do 2,5 metra. Są one zalane wodą. Korytarze te mają około 5 km długości. Oprócz tego są też betonowe piwnice z licznymi otworami wentylacyjnymi. Wymienione miejsca chętnie odwiedzają nietoperze.
Ruiny odwiedzają osoby, którym los nietoperzy nie jest obojętny. Badają życie nietoperzy oraz opisują ich letnie i zimowe kryjówki. W 2002 roku w czasie zimowego spisu nietoperzy członkowie Akademickiego Koła Chiropterologicznego przy Akademii Rolniczej w Szczecinie znaleźli 138 nietoperzy. W 2003 roku znaleziono już ponad 600 osobników, a w styczniu 2004 roku zanotowano aż 1400 nietoperzy. To nie tylko największe zimowisko nietoperzy na Pomorzu Zachodnim, ale również jedno z największych w Polsce. Dla porównania w Polsce występują 22 gatunki nietoperzy, a w ruinach fabryk jest 7. Są to nocki – rudy, duży, natterera (żyją w miejscach o wysokiej wilgotności, ze stałą temperaturą powietrza około 5-6 stopni Celsjusza), mroczki, mopki, gacki. Najbardziej zagrożonymi gatunkami są nocek duży i mopek. Nie można zapomnieć o roli nietoperzy w naturalnej redukcji szkodników roślinnych. Należy zwrócić uwagę, że teren „starej fabryki” wpisany jest na listę „Specjalnych Obszarów Ochrony Siedlisk” w Unijnym programie Natura 2000.
|